Yemekten sonra kahve içmeyin!
Demir insan vücudunda toplam 4-5 gr bulunduğu halde çok önemli bir elementtir. Demir bağışıklık sisteminin güçlenmesi, sinir iletimi, dokulara oksijen taşınmasından, DNA, RNA ve protein sentezi gibi bir çok yaşam için önemli olan enzimin yapım aşamasında görev almaktadır. Bu nedenle Demir eksikliği, özellikle büyüme çağındaki çocuklarda, ergenlik çağında ve kadınlarda hamilelik döneminde ortaya çıkmaktadır. Demir eksikliği halsizlik, çarpıntı, konsantrasyon bozukluğu, sinirlilik, yorgunluk saç dökülmesi, tırnaklarda çatlamalar ve buna benzer bir çok rahatsızlığa sebebiyet verir.
Demir eksikliği dünyada çok sık rastlanan bir beslenme sorunudur. Süt çocukları ve büyüme çağındaki çocuklar, gebeler, vejetaryen diyet ile beslenenlerde daha sık eksiklik görülmektedir. Kadınlarda demir depoları daha aza olduğu için hemen hemen her 3 kadından birinde demir eksikliğine bağlı kansızlık şikayeti görülmektedir. Kadınlarda aşır adet görmeye bağlı aşırı kanama nedeniyle de demir eksikliği görülebilmektedir.
Özellikle yiyeceklerin demir içeriğinin az olması ve demirin bağırsaklardan emilmesinin çok güç olması sebebi ile demir eksikliği sık görülmektedir. Vücudumuzun demir ihtiyacını karşılamada kullanılan en önemli kaynaklar sırasıyla, et, karaciğer, yumurta, pekmez, kuru meyveler ve yeşil yapraklı sebzelerdir. Demir ihtiyacını en iyi seviyede karşılayacak olan besin karaciğerdir.
Yemeklerde içilen çay besinden alınan demirin emilimini azaltır. Çay, kahve ve kakao içerisinde bulunan bazı maddeler, demir emilimini yarı yarıya azaltır. Bu nedenle yemelerin hemen üzerine içilen çay ve kahveden vazgeçmemiz gerekir. Tabii ki demirin faydaları olduğu gibi fazlalığının da zararları vardır. Bünyeye fazla miktarda demir almak damar sertliğine, hücrelerin yağlanmasına ve erken yaşlanmasına da sebep olur. Demir fazlalığı kanser riskini de arttırdığı gibi siroz, şeker hastalığı, halsizlik, iştahsızlık, kalp büyümesi, bulantı, kusma, nefes darlığı gibi rahatsızlıklara da sebebiyet vermektedir. İnsanların günlük alınması gereken demir miktarı 10-15 mg’dır. Bebeklerde 1-2 mg, yetişkin erkeklerde 10mg, kadınlarda 20mg, gebeliklerde ise 30-35 mg olarak tavsiye edilir.
