Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Onkoloji Öğretim Üyesi Prof. Dr. Uğur Coşkun, bağırsak tümörlerinde kanser hücrelerinin yayılmasını hızlandıran "ZEB-1" adlı proteinin tespit edildiğini belirtti. Coşkun, geliştirilecek ilaçlar ile proteinin aktivitesinin sonlandırılmasıyla birlikte, kanserin diğer organlara yayılmasının önlenebileceğini ifade etti.
Kanserde erken teşhisin birçok vakayı iyileştirebildiğini vurgulayan Prof. Dr. Uğur Coşkun, ileri vakaların bazılarında kanserin başka organlara yayılması (metastaz) durumunun görülerek hayatı tehdit eden durumların yaşandığından bahsetti.
Coşkun, yurt dışında gerçekleştirilen bir araştırmanın sonuçlarına göre meme ve bağırsak tümörlerinde kanserin yayılmasını hızlandıran "ZEB-1" adlı proteinin tespit edildiğini söylerken "Meme kanseri üzerine yapılan çalışma, ZEB-1 proteinin meme kanseri tümörünün kemiğe daha sık metastaz yapma eğiliminde olduğunu gösterdi" şeklinde konuştu.
Tümör hücrelerinde var olan ZEB-1 proteininin, meme kanseri hücrelerinin esnekliğini artırdığı ve bu proteinin, kanserin yayılmasıyla ilişkili olabileceğinin ortaya konulduğunu ifade eden Coşkun, aynı zamanda bu proteinin olmadığı kanser tümörlerinde, kanserin kemiğe yayılma olasılığının daha düşük olduğunun belirlendiğini açıkladı.
"Protein Ortadan Kaldırılırsa Hastalık Tekrarlarının Daha Düşük Olacağı Saptandı"
Prof. Dr. Coşkun, yurt dışında gerçekleştirilen başka bir araştırmada, bağırsak kanserinde de aynı proteinin tespit edildiğini belirterek,
"ZEB-1 proteini ortadan kaldırıldığında hastalığın tekrarlama riskinin önemli ölçüde azaldığı gözlemlenmiştir. Meme ve bağırsak kanseri ile diğer kanser türlerinde bu yönde yapılan çalışmalar devam etmektedir. Gelecekte bu konuda geliştirilecek ilaçlar, bize yol gösterebilir" dedi.
Bağırsak kanserinde tespit edilen "ZEB-1" proteininin, kanser hücrelerinin diğer organlara yayılmasını kolaylaştırdığını ifade eden Coşkun,
"Bu nedenle, eğer bu protein mevcutsa, bu kanser hücreleri daha hızlı bir yayılma eğilimi gösteriyor. Bu protein, tümörün kendi ürettiği bir proteindir. Yapısı gereği, eğer tümör bu proteini üretiyorsa, tümörün davranış özelliklerini de belirlemiş oluyor" şeklinde konuştu.
"İlaç Çalışmaları Başladı"
Coşkun, bağırsak kanserinde yapılan "ZEB-1" proteinine odaklı çalışmada, proteinin ortadan kaldırılması durumundaki sonuçların da değerlendirildiğini belirterek "
Bu proteinin ortadan kalktığı durumda bağırsak kanserinin yayılmasının ve diğer organlara sıçramasının engellendiği, hastaların yaşam sürelerinin olumlu yönde etkilendiği gözlemlendi. Bu konuda yapılan çalışmalar yoğun bir şekilde devam etmekte. Bu proteinin aktivitesini engelleyecek ilaçlar geliştirilebilir" şeklinde konuştu.
Yurt dışındaki çalışmalarda önce hücre kültürleri üzerinde, ardından hayvan deneylerinde çalışmaların yapılacağını belirten Coşkun,
"Daha sonra insan çalışmalarına geçilecek. Bu süreç için biraz daha zamana ihtiyaç var. Eğer ZEB-1 proteinin aktifliği ortadan kaldırılırsa ve kanserin yayılması engellenirse, hasta tamamen iyileşmiş olacak. Bu konuda yoğun bir şekilde devam eden araştırmalar var" dedi.