Grip aşısı ne zaman yapılır?
Soğuk havalarla birlikte İnfluenza virüsünün sebep olduğu grip enfeksiyonu daha sık görülmeye başladı. Yüksek ateş, öksürük, halsizlik ve kas ağrısı ile kendini gösteren grip, en çok çocukları, yaşlıları ve kronik hastalıkları olanları etkiliyor. Özellikle de okullar ve kreşler kalabalık olmaları, toplu kullanıma sahip ders çalışma alanları, tuvaletler, ortak kullanılan bilgisayar ve havalandırma koşulları iyi olmayabilecek derslikler nedeniyle enfeksiyonlara açık alanlar. Grip enfeksiyonunun hızla yayıldığı bu alanlardan çocukları korumak pek mümkün değil. Ancak anne ve babaların çocuklarını hastalıklardan koruyucu önlem almaları gerekiyor. Gripten korunmanın en önemli yollarından birinin grip aşısı olduğu belirtilirken, kreşe ve okula giden çocuklara bu aşının yaptırılıp, yaptırılmaması konusu ise ailelerin kafasını meşgul ediyor. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. İncilay Üstündağ, grip hastalığı ve grip aşısı hakkında bilgi verdi.
Çocuklarda soğuk algınlığı ve grip belirtileri nelerdir?
İnfluenza virüslerinin yol açtığı bir enfeksiyon olan grip, yüksek ateş, baş- eklem ve kas ağrıları, şiddetli öksürük, uzun süren halsizlik ile kendini göstermektedir. Her mevsimde ortaya çıkma özelliğine sahip olan grip, en sık grip sezonu olarak bilinen Ekim-Mayıs aylarında görülmektedir. Çoğunlukla birçok virüsün sebep olduğu soğuk algınlığı ile karıştırılan grip tablosu soğuk algınlığına göre daha ağır seyretmektedir.
Çocuklar grip ve soğuk algınlığını ağır geçiriyor
Grip hastalığının bulaşması son derece kolay olmaktadır. Hastalık en çok hapşırık ve öksürükle bulaşırken; hasta kişilerin temas ettiği kapı kolları, merdiven tutamaçları, telefon ahizeleri gibi tüm nesneler bulaş açısından önem taşımaktadır. Özellikle çocuklar, yaşlılar, kronik hastalığı olanlar, sağlık çalışanları ve öğretmenler gibi risk grubu içerisinde bulunanlara grip bulaşması daha sık yaşanmaktadır. Bu risk grubunda bulunan kişiler hastalığı daha ağır geçirmektedir.
Grip tedavisinde antibiyotik kullanılır mı?
Gribin tedavisinde antibiyotiklerin kesinlikle yeri bulunmamaktadır. Grip tedavisi daima destek tedavilerden oluşmakla birlikte; iyi beslenme, bol sıvı alınması, istirahat edilmesi gereken en önemli unsurlar arasında yer almaktadır. Grip hastalığında antiviral ajanların ağrı kesici gibi hekim önerisi olmadan kullanılması ise son derece sakıncalı olmaktadır. Grip tanısı konulmuş bir hastaya antiviral bir ajanın başlanıp başlanmamasına hekim karar vermelidir.
Grip aşısı ne zaman yapılır? Grip aşıları her yıl değişiyor mu?
Gripten korunmada en etkili yöntemlerden biri grip aşısı yaptırmaktır. Bir kez grip hastalığı geçirmek hastalığa karşı bağışıklık sağlamamaktadır. Bunun en önemli nedenlerinden ilki; grip virüsünün birçok farklı alt tipten oluşması, ikincisi ise bu virüsün sürekli mutasyona uğramasıdır. Bu iki sebepten dolayı her yıl yeni bir grip aşısı üretilmektedir. Her yıl yeniden hazırlanan aşılar genellikle bir önceki sezonda görülen ve salgına neden olan alt grupların ele alınması ile oluşturulmaktadır. Dolayısıyla bir kere aşılanmak gripten ömür boyu korunmak için yeterli olmamaktadır. Bu sebeple her sene grip aşısının yeniden yaptırılması gerekmektedir.
Grip aşısının etkisi ne kadar sürer? Gribe yakalanma riskini azaltıyor mu?
“Grip aşısı oldum, ama yine de gribe yakalandım” gibi bir söylem pek çok insan tarafından kullanılmaktadır. Pek çok insan aşıdan dolayı hiç hasta olmama beklentisi içerisine girmektedir. Grip aşısı yaptırmak yüzde 100 koruyuculuk sağlamamakla birlikte, bağışıklığı yükselterek hasta olunsa bile hafif geçirilmesini sağlamakta ve hastalığa yakalanma riskini ciddi oranda düşürmektedir.
Kreş ve okula giden çocuklara grip aşısı yaptırılmalı mı?
Özellikle çocukları kreşe ya da okula yeni başlayan ebeveynler çocuklarına hemen aşı yaptırmak istemektedir. Risk grubu içinde olmayan çocukların kreşe başlar başlamaz grip aşısı yaptırması gerekiyor diye bir yargı söz konusu değildir. Ancak alerjik bronşiolit, geniz eti, tekrarlayan otit ve bağışıklığını etkileyecek herhangi bir tedavi alınmasını gerektirecek hastalığı olanlar gibi belli risk grubu içerisinde bulunan çocukların kesin olarak aşılanmasını tavsiye etmekteyiz. Bununla birlikte evde bir yaş altında çocukların bulunduğu durumlarda kreşe ya da okula giden abi ve ablaları, bakıcılarda dahil olmak üzere tüm ev halkının aşı yaptırması gerekmektedir.
Hastalıkların risk faktörleri göz önünde bulundurulmalı
Bütün bunların dışında kreşe ve okula başlayan çocuklar süreç içerisinde hastalanmakta ve bu hastalıkların yüzde 90’ı viral kökenli olmaktadır. Çocukların bağışıklıkları böylece gelişmektedir. Unutulmamalıdır ki hasta takibinde hiçbir zaman kesin bir karar bulunmamaktadır. Çocuklara grip aşısının yapılıp yapılmayacağına, onu takip eden hekimi risk faktörlerine göre karar vermekte ve bunu aile ile paylaşmaktadır.
Hasta olan çocuğunuzu okula ya da kreşe göndermeyin
Esas olarak hastalıktan korunma yollarının iyi bilinmesi gerekmektedir. Korunmada ilk şart hastalarla temastan, kalabalık ortamlardan uzak durmaktan geçmektedir. Bununla birlikte vücut direncini yüksek tutmak çok önemlidir. Bunun için düzenli uyku, stresten uzak kalmak, bol taze-meyve tüketmek, terlemeyecek şekilde giyinmek, sık sık el yıkamak, maske kullanımı, ve ortamın nemini artırmak korunma yolları arasında yer almaktadır. Ayrıca grip hastalığına yakalanan çocuklar okula ya da kreşe yollanmamalıdır.
Grip aşısı kimlere uygulanmaz:
6 aydan büyük herkes aşılanabilmektedir. Ancak özel durumlarda aşının kesinlikle uygulanamayacağı kişiler şöyledir:
• 6 aydan küçük çocuklar
• İlk 3 ayındaki gebeler (doktoru tarafından kesin gerekli olduğu saptanırsa grip aşısı olabilir)
• Yumurta alerjisi olanlar