Kirada oturanlar dikkat!
Yayınlanma:
Gediz Üniversitesi Kira Hukuk Sempozyumu'nda yeni yasayla gelen ama vatandaşlar tarafından fazla bilinmeyen düzenlemelere dikkat çekildi.
3 AYLIK KİRAYI GEÇMEYECEK
Kira sözleşmesindeki değişikliklere göre depozito 3 aylık kirayı geçmeyecek. Dövizle ödenen kira 5 yılda bir yeniden belirlenebilecek. Kiracının ödemediği aidattan kiraya veren de sorumlu olacak.
İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden Prof. Dr.Halil Akkanat, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden Prof. Dr. Faruk Acar, İstanbul Şehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden Prof. Dr. Alper Gümüş, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden Doç. Dr. Murat Aydoğdu ve Doç. Dr. Serkan Ayan, Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden Doç. Dr. Murat İnceoğlu, Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden Doç. Dr. Emre Gökyayla, Gediz Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden Prof. Dr. Muhammet Özekes, Doç. Dr. Hasan Petek ve Yrd. Doç. Dr. Ahmet Türkmen'in konuşmacı olarak katıldığı sempozyumda kira artış kriterleri, kira sözleşmesinin feshi, kira ilişkisinin devri, kiralanın el değiştirmesi, kiracının tahliyesi gibi konular dört oturumda ele alındı.
DEĞİŞİKLİKLERE GİDİLDİ
Kira hukuku alanında kitap yazan ve çalışmaları bulunan yedi üniversiteden 10 öğretim üyesi, hem kiracıları hem kiraya verenleri hem de hukukçuları aydınlattı, soruları yanıtladı.
6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 1 Temmuz 2012'de yürürlüğe girdiğine, kira sözleşmelerine uygulanan 818 Sayılı Borçlar Kanunu ve 6570 Sayılı Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanun'un yürürlükten kalktığına, özellikle kira sözleşmesine ilişkin önemli değişikliklere gidildiğine dikkat çekildi.
BANKALAR DA ARTIK SORUMLU
Doç. Dr. Murat Aydoğdu, yeni kanunun depozito alımına da yeni kriterler getirdiğine işaret ederek, depozitoya üst sınır konduğunu ve artık kiraya verene verilmeyeceğini açıkladı.
Aydoğdu, “Yeni kanunun 342'nci maddesiyle depozito 3 aylık kira bedeliyle sınırlandı. Üç aylık kiranın üzerinde depozito alınması böylece yasaklanmış oldu. Eğer kira, 6 aylık veya yıllık gibi daha uzun süreler için ödeniyorsa, aylık miktarı hesaplanarak depozito tespit edilecek. Pek bilinmeyen önemli bir başka değişiklik daha var; kiracı depozitoyu kiraya verene vermeyecek, bankaya gidip kendi adına hesap açarak bu bedeli ilgili taşınmazın depozitosu olarak yatıracak, elde edilen faiz geliri de depozitoya eklenecek." Aydoğdu sözlerine şu şekilde devam etti, " Banka, kira sözleşmesinin sona ermesini takiben yasal sürede depozitoyu ya iki tarafın rızasıyla iade edecek ya da icra takip sonucunu bekleyecek. Burada bankalara önemli sorumluluk düşüyor. Yasa böyle diyor ama kaç kişi bunu biliyor? Bankalar ve vatandaş böyle bir yasal düzenlemeden haberdar mı?” dedi.
AİDATLAR MÜLK SAHİBİNDEN TAHSİL EDİLEBİLECEK
Doç. Dr. Murat Aydoğdu, kiracılar tarafından ödenmeyen apartman aidatlarına da açıklık getirerek, “Kat Mülkiyeti Kanunu'na göre apartman genel giderlerini içeren aidatlardan kiraya veren de sorumlu. Eğer kiracı ödemezse mülk sahibinden tahsil edilebilir” diye konuştu.
HAKKANİYET İLKESİNE DİKKAT
Doç. Dr. Emre Gökyayla ise, kiracılarla kiraya veren arasındaki en önemli konulardan biri olan kira artışının kriterlerini açıkladı.
Doç. Dr. Gökyayla, yeni kanunun kiracı lehine emredici hükümler içerdiğini, işyerleri kira artış kriterlerine ilişkin düzenlemelerin ise 2020 yılına ertelendiğini dile getirdi. Gökyayla şunları söyledi, “Kira bedelinin yeniden belirlenmesinde Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) üst sınır kabul ediliyor. Sözleşmedeki artış oranı, hakkaniyet ilkesi ve emsal kira bedelleri kriter alınıyor. Hakkaniyet ilkesi, eski kiracı indirimini içeriyor, bunun nasıl olacağına ilişkin Yargıtay kararları var.
Gökyayla sözlerini şöyle tamamladı, " Yargıtay, eski kiracıların kiralarının yeniden belirlenmesinde, emsal kira bedelleri üzerinden yüzde 15 indirime gidilmesini benimsiyor. Kiracıların ve kiraya verenlerin bunu bilmesinde yarar var. Ayrıca yeni yasanın 344'üncü maddesiyle yabancı para olarak ödenen kira bedelinin 5 yıl geçmedikçe yeniden belirlenemeyeceği de hükme bağlandı.”
3 AYLIK KİRAYI GEÇMEYECEK
Kira sözleşmesindeki değişikliklere göre depozito 3 aylık kirayı geçmeyecek. Dövizle ödenen kira 5 yılda bir yeniden belirlenebilecek. Kiracının ödemediği aidattan kiraya veren de sorumlu olacak.
İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden Prof. Dr.Halil Akkanat, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden Prof. Dr. Faruk Acar, İstanbul Şehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden Prof. Dr. Alper Gümüş, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden Doç. Dr. Murat Aydoğdu ve Doç. Dr. Serkan Ayan, Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden Doç. Dr. Murat İnceoğlu, Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden Doç. Dr. Emre Gökyayla, Gediz Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden Prof. Dr. Muhammet Özekes, Doç. Dr. Hasan Petek ve Yrd. Doç. Dr. Ahmet Türkmen'in konuşmacı olarak katıldığı sempozyumda kira artış kriterleri, kira sözleşmesinin feshi, kira ilişkisinin devri, kiralanın el değiştirmesi, kiracının tahliyesi gibi konular dört oturumda ele alındı.
DEĞİŞİKLİKLERE GİDİLDİ
Kira hukuku alanında kitap yazan ve çalışmaları bulunan yedi üniversiteden 10 öğretim üyesi, hem kiracıları hem kiraya verenleri hem de hukukçuları aydınlattı, soruları yanıtladı.
6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 1 Temmuz 2012'de yürürlüğe girdiğine, kira sözleşmelerine uygulanan 818 Sayılı Borçlar Kanunu ve 6570 Sayılı Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanun'un yürürlükten kalktığına, özellikle kira sözleşmesine ilişkin önemli değişikliklere gidildiğine dikkat çekildi.
BANKALAR DA ARTIK SORUMLU
Doç. Dr. Murat Aydoğdu, yeni kanunun depozito alımına da yeni kriterler getirdiğine işaret ederek, depozitoya üst sınır konduğunu ve artık kiraya verene verilmeyeceğini açıkladı.
Aydoğdu, “Yeni kanunun 342'nci maddesiyle depozito 3 aylık kira bedeliyle sınırlandı. Üç aylık kiranın üzerinde depozito alınması böylece yasaklanmış oldu. Eğer kira, 6 aylık veya yıllık gibi daha uzun süreler için ödeniyorsa, aylık miktarı hesaplanarak depozito tespit edilecek. Pek bilinmeyen önemli bir başka değişiklik daha var; kiracı depozitoyu kiraya verene vermeyecek, bankaya gidip kendi adına hesap açarak bu bedeli ilgili taşınmazın depozitosu olarak yatıracak, elde edilen faiz geliri de depozitoya eklenecek." Aydoğdu sözlerine şu şekilde devam etti, " Banka, kira sözleşmesinin sona ermesini takiben yasal sürede depozitoyu ya iki tarafın rızasıyla iade edecek ya da icra takip sonucunu bekleyecek. Burada bankalara önemli sorumluluk düşüyor. Yasa böyle diyor ama kaç kişi bunu biliyor? Bankalar ve vatandaş böyle bir yasal düzenlemeden haberdar mı?” dedi.
AİDATLAR MÜLK SAHİBİNDEN TAHSİL EDİLEBİLECEK
Doç. Dr. Murat Aydoğdu, kiracılar tarafından ödenmeyen apartman aidatlarına da açıklık getirerek, “Kat Mülkiyeti Kanunu'na göre apartman genel giderlerini içeren aidatlardan kiraya veren de sorumlu. Eğer kiracı ödemezse mülk sahibinden tahsil edilebilir” diye konuştu.
HAKKANİYET İLKESİNE DİKKAT
Doç. Dr. Emre Gökyayla ise, kiracılarla kiraya veren arasındaki en önemli konulardan biri olan kira artışının kriterlerini açıkladı.
Doç. Dr. Gökyayla, yeni kanunun kiracı lehine emredici hükümler içerdiğini, işyerleri kira artış kriterlerine ilişkin düzenlemelerin ise 2020 yılına ertelendiğini dile getirdi. Gökyayla şunları söyledi, “Kira bedelinin yeniden belirlenmesinde Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) üst sınır kabul ediliyor. Sözleşmedeki artış oranı, hakkaniyet ilkesi ve emsal kira bedelleri kriter alınıyor. Hakkaniyet ilkesi, eski kiracı indirimini içeriyor, bunun nasıl olacağına ilişkin Yargıtay kararları var.
Gökyayla sözlerini şöyle tamamladı, " Yargıtay, eski kiracıların kiralarının yeniden belirlenmesinde, emsal kira bedelleri üzerinden yüzde 15 indirime gidilmesini benimsiyor. Kiracıların ve kiraya verenlerin bunu bilmesinde yarar var. Ayrıca yeni yasanın 344'üncü maddesiyle yabancı para olarak ödenen kira bedelinin 5 yıl geçmedikçe yeniden belirlenemeyeceği de hükme bağlandı.”
Ekonomi
