Kıdemde mutabakat aranacak
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, tüm paydaşların katılımı ile kıdem tazminatı reformunu gerçekleştireceklerini, Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) ile entegre kıdem tazminatı fonu kurulacağını söylemişti. Düzenleme SSK’lı 15 milyon kişi ile 2 milyon işvereni ilgileniyor. Düzenlemeyle ilgili henüz ortada taslak olmasa da işçi ve işverenin rızasının aranacağı belirtiliyor.
SOSYAL TARAFLARLA
Bakanlık yetkililerinden edinilen bilgiye göre; Berat Albayrak, yeni sisteme ilişkin görüşleri almak ve ayrıntıları netleştirmek üzere ilgili tüm tarafları bir araya getirecek. Uzun süredir ülke gündeminde bulunan kıdem tazminatı reformu Yeni Ekonomi Programı’nda da yer alırken, bu kapsamda kıdem tazminatı reformunun sosyal tarafların mutabakatıyla gerçekleştirilmesi öngörülüyor.
1 YILA 30 GÜNLÜK HAK
Mevcut kıdem tazminatı uygulamasında, son işyerinde en az 1 yıl çalışmak koşuluyla emeklilikte, vefat halinde veya işten çıkartılma durumunda erkek işçi askere giderse, kadın evliliği nedeniyle (1 yıl içinde) işten ayrılırsa kıdemini alabiliyor. Ancak fiili durumda, sınırlı sayıda çalışanın bu haktan faydalanabildiği, çoğu işçinin kıdem alamadığı ifade ediliyor.
GÜVENCE SAĞLANACAK
Yapılacak düzenlemeyle mevcut sistemdeki sorunların giderilmesini teminen, kıdem tazminatının işverenlerin takdirinde belirsiz bir alacak olmaktan çıkarılarak nakden ödenebilir hale getirilmesi amaçlanıyor. Mevcut durumda işten çıkarılana, her 1 yıllık çalışma karşılığında 30 günlük brüt ücret kadar kıdem ödeniyor. Yeni sistemde brüt ücretin 14-15 gün üzerinden ödenebileceğiyle ilgili kaygılar var.
İŞTE MERAK EDİLEN SORULAR
Fon sisteminde kesinti ne kadar olacak?
Kıdem Tazminatı Fonu ve BES birleşecek. Çalışanların kazançlarına göre kesinti oranları belirlenecek.
Devlet katkısı olacak mı?
İşçi, işveren, devlet katkısının olacağı fon kurulacak. Kesintiler burada toplanacak. Katkı ve kesinti oranları taraflarla yapılacak görüşmelerde netleşecek.
Birikmiş tazminat ne olacak?
Birikmiş kıdem tazminatları eski sistemde devam edecek. Çalışanın kazanımı korunacak. Daha önce gündeme gelen taslakta isteyenlerin haklarını fona aktarabileceği yönünde değerlendirmeler yer almıştı.
Fon hesabı takip edilebilecek mi?
Fon sisteminde bireysel hesap olacak, çalışanlar birikimlerini hesapta anlık takip edebilecek ve yatırım araçlarında değerlendirebilecek.
İşten ayrılan da kıdem alacak mı?
Kıdem hesapta toplanacağı ve her ay bu hesaba para yatacağı için işçi istifa etse dahi kıdem hakkı yanmayacak.
Patron primi yatırmazsa ne olacak?
Primi ödemeyen işverene yaptırımlar yer alacak.
1 yıla 1 aylık brüt ücret korunacak mı?
Tarafların büyük hassasiyet gösterdiği bir yılda bir ay uygulaması müzakereler sonucunda netleşecek.
Fondaki para ne zaman çekilebilecek?
Mevcut düzenlemede işinden istifa eden kıdem tazminatına hak kazanamıyor. Daha önce gündeme gelen çalışmalarda paranın fonda bir süre kalması öngörülüyordu. Bu süre net değil ama paranın tamamının 5 ya da 10 yıl sonra çekilmesi gündeme gelebilir.