İşçinin ihbar tazminatı hakları neler?
İş Kanunu uyarınca, iş sözleşmelerinin feshinden önce karşı tarafa bildirimde bulunulması gerekiyor. Habertürk'ten Ahmet Kıvanç'ın haberine göre ne kadar süre önce bildirim yapılması gerektiği, çalışılan süreye göre değişiyor. İş sözleşmesi 6 aydan az süren işçi için 2 hafta; işi 6 aydan 1.5 yıla kadar süren işçi için 4 hafta; işi 1.5 yıldan üç yıla kadar süren işçi için de 6 hafta önce bildirim yapılması zorunlu. Üç yıldan fazla süre çalışan işçi için bildirim süresi ise 8 hafta olarak uygulanıyor.
Kanunda belirlenen süreler asgari süreleri oluşturuyor. Sözleşmeyle taraflar daha uzun bildirim süresi tespit edebilir.
İş akdinin feshedileceği konusunda, karşı tarafı kanunda öngörülen süreler içinde bilgilendirmeyen taraf, bildirim süresi kadar ücret tutarında tazminat ödemek zorunda. Bu tazminat, iş hayatında ihbar tazminatı olarak biliniyor.
İhbar tazminatı ödenirken, ücretin yanı sıra işçiye sağlanmış para veya para ile ölçülmesi mümkün olan menfaatlerin de dikkate alınması gerekiyor. Örneğin yemek ücreti, servis bedeli, kıyafet yardımı gibi ek menfaatler varsa, bunların bir aylık tutara karşılık gelecek kısmı da ihbar tazminatı hesabına dahil ediliyor.
DENEME SÜRESİ 2 AYI GEÇEMEZ
İşçi ile işveren arasında iş sözleşmesine deneme süresi konulabiliyor. Bunun süresi iki ayı geçemiyor. Ancak, sendikalı olan iş yerlerinde deneme süresi toplu iş sözleşmesiyle 4 aya kadar uzatılabiliyor. Deneme süresi içinde iş sözleşmesi, bildirim süresine gerek olmadan feshedilebiliyor. Bu durumda ihbar tazminatı ödenmesi gerekmiyor.
EMEKLİ OLAN ASKERLİK İÇİN İSTİFA EDEN İHBAR TAZMİNATI ÖDEMEZ
İhbar tazminatı, normalde iş sözleşmesini fesheden kişi tarafından karşı tarafa ödeniyor. İş sözleşmesini fesheden taraf haklı bir nedene dayansa dahi, ihbar tazminatı iddiasında bulunamaz.
İşçilerin emeklilik, muvazzaf askerlik, evlilik gibi nedenlerle iş sözleşmesini feshetmesi durumunda önceden bildirimde bulunma zorunluluğu yok. Dolayısıyla, bu gerekçeyle iş akdini fesheden işçinin, bildirim sürelerine uymadığı gerekçesiyle ihbar tazminatı ödemesi söz konusu değil. Bu konuda talepte bulunan işverenler de yargıdan eli boş dönüyor.
Diğer taraftan, emeklilik, askerlik, evlilik gibi nedenlerle iş sözleşmesini fesheden işçilerin ihbar tazminatı talep etme hakkı da bulunmuyor. İşçi iş akdini haklı bir nedenle feshettiğinde de ihbar tazminatı alamıyor. Haklı nedenle fesih, işçiye sadece, karşı tarafa ihbar tazminatı ödememe hakkı sağlıyor.