EYT'lileri neler bekliyor?

8 Eylül 1999 tarihinde yürürlüğe giren 4447 sayılı yasa ile emeklilik için aranan sigortalılık süresi erkek için 25, kadın için 20 yıl ve 5000 gün prim ödeme şeklinde belirlenmişti. Bu hususların yanına kadın için 58, erkek için 60 yaş şartı konulması gündeme getirildi. 8 Eylül 1999'dan önce sigortalı olanların yeni şartlara uyumu da kademeli olarak sağlandı. Emekli olmak için sigortalılık süresi, prim ödeme ve yaş şartının birlikte sağlanması zorunlu hale getirilmiş oldu. İstanbul Gelişim Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Fakültesi Bankacılık ve Sigortacılık Bölümü'nden Dr. Öğr. Üyesi Hakan Özcan, bu tarihte, sigortalılık süresi prim ödeme günü tamamlandığı halde yaşı bekleme durumunda olan EYT'lilerin dört gözle yeni düzenlemeyi beklediklerini belirtti.

“4 milyon civarı EYT'li olduğu tahmin ediliyor”

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, EYT'lilerle ilgili yeni düzenlemenin Aralık ayında açıklanacağını bildirdi. Yasa çıktıktan sonra, 2023 Ocak ayı itibarıyla milyonlarca kişinin emeklilik dilekçesi vermeye hazırlandığı biliniyor. Kanunun yürürlüğe girdiği 1999 yılında SSK'lı, BAĞ-KUR'lu ve Emekli Sandığı iştirakçisi olmak üzere sigortalı aktif çalışan sayısının yaklaşık 11 milyon kişi olduğunu belirten Dr. Öğr. Üyesi Hakan Özcan, “Aynı tarihte toplam emekli sayısı yaklaşık 6 milyon kişidir. 2022 yılında emekli sayısı yaklaşık 13 milyon kişiye ulaşmıştır. Yani geçen 23 yılda emekli sayısı 7 milyon artmış ve 1999 yılında çalışan 11 milyon kişinin 7 milyonu emekli olmuştur. Özellikle BAĞ-KUR ve yurt dışı prim ödeme kaynaklı ödemeler, EYT'li kişi sayısını zorlaştırıyor. Ülkemizde 4 milyon civarı EYT'li olduğu tahmin ediliyor” şeklinde konuştu.

Staj borçlanması ile süreç öne çekilebilir

EYT'lilerin sorununu çözebilmek için çalışmalar başlatılmış olup, yeni düzenlemenin 2022 sonunda kamuoyu ile paylaşılacağı biliniyor. Çalışma ve kamuoyu ile paylaşılan ön bilgilere göre, EYT yasası çıktığında prim ve süre açısından eksikleri olanlar bunları tamamlayarak sisteme girebilecek ve emeklilik hakkı kazanacak. Primini doldurup, sigortalılık süresini doldurmayanların beklemeleri gerekecek. Düzenleme, Eylül 1999 öncesini kapsadığı için Eylül 2024'e kadar tüm EYT'liler sigortalılık süresini doldurmuş olacak.

Bu süreci etkileyecek diğer hususun da çalışanların stajda geçirdikleri dönem olduğunu ifade eden Dr. Öğr. Üyesi Hakan Özcan, “Meslek liseleri ve üniversitelerde okuyan, 1999 yılında EYT çerçevesinde olup, çalışma hayatı öncesi staj yapanlar bulunmaktadır. Staj süresince öğrencilere kısa vadeli sigorta kollarında prim ödenmektedir. Staj döneminde, kişileri emekli eden uzun vadeli sigorta kollarında prim yatırılmadığından, staj tarihi emeklilik işlemlerinde sigorta başlangıcı sayılmamaktadır. Bu dönem borçlanılarak süreç öne çekilebilecektir” dedi.