Dolar'dan görülmemiş yükseliş
Dolar, Merkez Bankası’nın 4 Şubat’ta 75 baz puana ulaşabilecek erken faiz indirimine gidilebileceği beklentisi ve ABD Merkez Bankası’nın (Fed) Amerikan ekonomisindeki sağlam seyre vurgu yapmasının ardından dün 2.4188 TL ile tarihi zirvesini gördü.
Dolar bir önceki rekorunu geçen yıl 16 Aralık’ta 2.4140 TL ile kırmıştı.
Önceki gün 2.39’lu seviyelerde işlem gören dolar/TL dün güne 2.40’ın altında başladı. Daha sonra yüzde 1’in üzerinde değer kaybı yaşayarak 2.4188 TL ile zirve yaptı. Dolar/TL, daha sonra 2.4022 seviyelerine döndü. Tarihi zirvede dünyadaki risk algısının artışı ve bankaların ay sonu dolar pozisyonlarını kapatmaları da etkili oldu. Türk Lirası euro karşısında da yüzde 1.5 değer kaybederek 2.73’e geldi.
Borsa yüzde 2 düştü
Reuters’a bilgi veren bankacılar, FED’in mevcut duruşunun, euro gibi diğer para birimlerinin baskı altında olduğu bu dönemde dolara destek verdiğini bunun da gelişmekte olan para birimlerinin değer yitirmesine neden olduğunu belirttiler. Bankacılar diğer taraftan ise TL’nin dolar karşısında diğer gelişmekte olan ülke para birimlerinden daha çok değer kaybetmesinin ise siyasilerin taleplerinin ardından Merkez Bankası’nın erken bir faiz indirimi yönündeki istekliliği olduğu yorumunu yaptı.
Fed’in faiz artırım planında değişiklik olmadığına işaret eden değerlendirmesinin ardından global hisse senetleri piyasasındaki düşüş eğilimi ve TL’de gözlenen düşüşle borsa İstanbul’daki hisse senetleri de değer kaybetti. BIST-100 endeksi yüzde 1.97 kayıpla 88.557 puandan kapandı. Endeks üzerinde ağırlığı yüksek hisselerden oluşan bankacılık endeksi yüzde 2.81 geriledi.
‘Döviz çalkalanırsa Merkez vazgeçebilir’
Analistler, Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı’nın 3 Şubat’ta açıklanacak ocak enflasyonun yüzde 1’den fazla düşmesi durumunda 4 Şubat’ta Para Politikası Kurulu’nun (PPK) toplanarak faizleri indirebileceğini açıklamasının ardından TL varlıkları üzerinde satış baskısının arttığını belirtiyor.
Commerzbank analistleri Simon Quijano-Evans ve Tatha Ghose, “Faiz indirim beklentimiz temel senaryo olarak yüzde 1, daha fazla olma riski de var. Ancak Merkez Bankası’nın, örneğin ani döviz çalkantısı durumunda, acil faiz indiriminden vazgeçebileceğini de düşünüyoruz” dedi.
BNP Paribas stratejistlerinden Phyllis Papadavid Merkez Bankası’nın faizi indireceğine dair önemli bir beklenti oluştuğunu dile getirerek, “Hareket bundan. Türkiye gibi ithalatçılar başta olmak üzere, birçok gelişmekte olan ekonomi düşük petrol fiyatlarından faydalanıyor. Uzun vadede Türk ekonomisi ve parasına destek verecek. Ama kısa vadede Merkez Bankası’nın faiz kararına kadar liranın üzerindeki baskı sürebilir” yorumunu yaptı.
Wall Street Journal’a konuşan Aberdeen Asset Management yöneticisi Viktor Szabo, Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı’nın 4 Şubat’ta bir faiz indirimi olacağı sinyali vererek güven bunalımı yarattığı yorumununda bulundu ve “Bu hatırladığım ilk önceden duyurulan acil faiz indirimi. Kur tepkisinin negatif olması şaşırtıcı değil” dedi.
