Asgari ücrete yeni zam Ocak ayından itibaren geçerli olarak ödenmeye başlandı. Geçen ay ilk zamlı maaş yattı. Şubat ayında da bazı yerlerde ikinci ödemeler yapılıyor. Peki Mart ayında ara zam yapılacak mı? Yeni maaş enflasyona yenik mi düştü? Tüm detayları aktarıyor olacağız.
2024 yılında 17.002,12 TL olarak belirlenen asgari ücretin, artan yaşam maliyetleri karşısında yetersiz bulunduğu ve ara zam beklentilerinin yüksek olduğu bir dönemde, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB)'nin yayımladığı yılın ilk enflasyon raporu büyük bir netlik getirdi. Raporda, 2024 yılında asgari ücrete herhangi bir ara zam yapılmayacağı belirtilerek, bu durumun parasal sıkılığı artırarak dezenflasyon sürecine katkıda bulunacağı vurgulandı.
Bu açıklama, üst düzey yöneticilerin daha önceki açıklamalarıyla uyumlu. Milyonlarca çalışana sorulduğunda ise asgari maaşın artırılması veya sabit kalması nasıl bir etki bırakır açıkçası bu konuda pek çok yorum geliyor. Ancak gelen yorumlar asgari maaşın artmasının iyi olacağı yönünde. Çünkü maaş artışı iki yılın ardından yılda iki defa yerine yıl bir defa olarak güncellenme niyetinde. Bakanlıktan da bu konuda açıklama gelmişti.
Asgari Ücrete Ara Zam Raporu!
Yayınlanan rapor detaylı bir şekilde incelendiğinde bir yıl içerisinde iki defa zam yapmanın alım gücünü artırabileceği ve gelir kaybının önüne geçebileceği anlamı çıkabiliyor. Hal böyle iken eğer asgari ücrette artış yaşanır ise bunun güncel ürün fiyatlarına ve genel alım gücüne olan etkisi tartışma konusu haline gelecek.
Rapor, asgari ücretin yılda iki kez güncellenmesinin ekonomi üzerindeki talep baskısını artırdığına dikkat çekerken, 2024 yılında asgari ücretin yalnızca bir kez güncellenmesinin, parasal sıkılaştırma politikalarının etkinliğine önemli bir katkı sağlayacağını öne sürüyor. Ancak, TCMB'nin bu politikası ışığında, asgari ücretlilerin yıl sonuna kadar yüzde 36, ilk altı ayda ise yaklaşık yüzde 20-25 arasında bir gelir kaybına uğrayacağı ifade ediliyor. Bu, asgari ücretin büyük bir kısmında açlık sınırının altında kalacağını gösteriyor.
Yaşam Maliyetine Göre Yetersiz Kalıyor
Rapor, aynı zamanda bir dört kişilik ailenin Ankara'da yaşam maliyetlerine değinerek, aylık gıda harcamasının 2024 Ocak ayı itibarıyla 15.048,89 TL'ye ulaştığını, yoksulluk sınırının ise 49.019 TL olduğunu belirtiyor.
Bekar bir çalışanın aylık yaşam maliyeti de 19.630 TL olarak kaydedilmiş. Bu rakamlar, asgari ücretin yetersizliğini daha da belirginleştiriyor. Raporda, ücret artışlarının enflasyon üzerinde olumsuz bir etkiye sahip olduğu, ancak yüksek kar ve rant rakamlarının enflasyon üzerindeki etkisinin göz ardı edildiği eleştirisi yer alıyor. Dünya çapında ekonomistlerin bu konuda yaptığı çalışmaların raporda yer almaması, önemli bir eksiklik olarak dikkat çekiyor.