Referandum gerilimi büyüyor!
Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin Irak'ta ayrılmak için 25 Eylül'de düzenlemeyi planladığı bağımsızlık referandumu öncesinde bölgede tansiyon giderek artıyor. Bağdat ve Ankara'dan peş peşe gelen açıklamaların ardından Tahran'dan da IKBY'yi uyaran bir açıklama geldi.
İran Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Genel Sekreteri Ali Şemhani, IKBY'nin Irak'tan ayrılması durumunda Erbil ile yapılan bütün anlaşmaların askıya alınacağını söyledi. "Irak'ın komşularının referanduma karşı olması, IKBY için zor bir durum ortaya çıkaracaktır" diyen Şemhani, bölgeye olan bütün sınır kapılar ile yolları kapatacaklarını ve ticareti durduracaklarını söyledi.
Daha önce de İran Devrim Muhafızları Komutanı Kasım Süleymani, referandum yapılırsa Şii milis gücü Haşdi Şabi'nin Peşmerge'ye saldırmasını engelleyemeyeceklerini söylemişti. Peşmerge ve Haşdi Şabi daha önce Musul operasyonunda aynı safta savaşmışlardı.
IKBY Başkanı Mesut BarzaniKomşu ülkelerle dostane ilişkiler içerisinde kalmayı istiyoruz. İlişkilerimizin bozulması taraftarı değiliz. Barış ve istikrarın vesilesi olduğumuzu geçen 25 yıl boyunca ispatladık.
IKBY'NİN 'ÜÇ TARAFI' REFERANDUMA KARŞI
Bağdat yönetiminden gelen 'Asker müdahaleye hazırız' açıklaması ve Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Irak sınırında başladığı askeri tatbikatın ardından İran'dan gelen bu açıklama aynı zamanda IKBY'nin fiili olarak kuşatılması anlamına da geliyor.
Zira Doğu sınırının tamamında İran'a komşu olan bölge, Kuzey'de Türkiye, Güney'de ise Bağdat yönetimiyle çevrilmiş durumda. Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin Suriye ile olan batı sınırı ise terör örgütü PYD'nin kontrolünde bulunuyor. Bu da bölgenin en büyük gelir kaynağı olan ve Türkiye-Irak petrol boru hattıyla ihracatı yapılan petrol ticaretine darbe vurulması anlamına gelebilir.
RUSYA VE IRAK KÜRT BÖLGESEL YÖNETİMİ ARASINDA DOĞALGAZ ANLAŞMASI
Bağdat, Ankara ve Tahran yönetimlerinden gelen açıklamaların yanısıra, Batı dünyasından da referanduma açık bir destek gelmedi. ABD, İngiltere ve Almanya, referandumun bölgesel gerilimi arttıracağı uyarılarında bulunarak, referandumun ertelenmesi talebinde bulundu. Trump'ın DEAŞ ile mücadele özel temsilcisi Brett McGurk, Erbil'de çeşitli temaslarda bulunsa da bu temaslardan herhangi bir sonuç çıkmamıştı.
Beyaz Saray Sözcüsü Sarah Sanders:IKBY yönetimine, referandumu iptal etmesi ve Bağdat ile ciddi ve sürdürülebilir bir diyaloğa girmesi çağrısında bulunuyoruz.
Irak Başbakanı Haydar El İbadiAnayasaya karşı gelirseniz, Irak'ın ve bölgenin sınırlarına karşı gelirseniz, bu bölge ülkelerine de Irakın egemenliğini ihlal etmeleri açısından açık davettir, gerilimin çok tehlikeli biçimde artırılmasıdır.
KRİTİK NOKTA: KERKÜK
Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin 25 Eylül'de düzenlemeyi planladığı bağımsızlık referandumuyla ilgili kilit konulardan biri de Kerkük olarak öne çıkıyor. Bağdat ile Erbil yönetimleri arasında 'tartışmalı bölge' olarak kabul edilen Kerkük'ün statüsü için 2007'de referandum düzenlenmesi kararı alınmıştı ancak bu gerçekleştirilemedi.
Türkmen, Arap, Kürt ve Süryani nüfusun yaşadığı Kerkük, 2014 terör örgütü DEAŞ'ın saldırıları sonrasında Irak ordusu tarafından terk edilmiş, Kürt yönetimi ise Kerkük'e 30 bin peşmerge göndererek şehrin fiili yönetimini ele geçirmişti. O günden sonra Bağdat yönetiminin Kerkük'teki askeri varlığı son buldu.
IKBY Başkanı Mesut Barzani'nin 'Kürdistan'ın kalbi' olarak tanımladığı Kerkük, geçtiğimiz Mart ayında bayrak kriziyle gündeme gelmişti. Kerkük valisinin devlet kurumlarına IKBY bayrağı asılması yönünde verdiği talimat uluslararası çapta kriz yaratmıştı.
REFERANDUM ÖNCESİNDE BİLMENİZ GEREKENLER
* Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nde yaklaşık 250 bin Türkmen yaşıyor ve Bölgesel Yönetim Parlamentosu'nda Türkmenlerin 5 sandalyesi bulunuyor. Türkmenlerin bir bölümü referanduma destek verirken, bir bölümü referandumun Irak anayasasına aykırı olduğunu savunuyor.
* Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nde muhalefet partilerinin bir kısmı referandumun zamanlamasını doğru bulmuyor ve karşı çıkıyor.
* IKBY Başkanı Mesut Barzani'nin görev süresi 2 yıl önce dolmuştu ancak 2 yıldır devam eden siyasi kriz nedeniyle parlamento açılamadı ve seçim yapılamadı. Bu süre içerisinde Barzani başkanlığını fiili olarak sürdürdü.
* IKBY'nin bağımsızlık referandumunda 'evet' sonucu çıkarsa, Kürt yönetimi bu kararın hemen uygulanması için adımlar atmayabilir.
* Irak parlamentosu, IKBY yanlısı Kerkük Valisi Kerimi'yi geçtiğimiz günlerde görevden aldı ancak Kerimi kararı tanımadığını ve görevde kalacağını söyledi.
HABERTÜRK