Arjantin'de Obama gerginliği

Ülkede tartışmalar Beyaz Saray’ın Başkan Obama’nın Arjantin’i ziyaret edeceğini açıklamasıyla başladı. Ziyaret tarihinin askeri-sivil darbenin 40. yılına denk gelmesi özellikle çocuklarını diktatörlük döneminde kaybetmiş Plaza de Mayo annelerinin büyük tepkisine yol açtı. ABD’nin bu süreçte oynadığı rol ve darbeci generallere verdiği desteği hatırlatan Plaza de Mayo anneleri başkanı Hebe de Bonafini, Obama’nın ziyaretini "hakaret" olarak nitelendirdi. Nobel Barış Ödülü sahibi Perez Esquivel Obama’ya mektup yazarak ziyaretini ertelemesini istedi ancak çağrısına olumlu yanıt alamadı. Esquivel’in mektubundan birkaç gün sonra Mar del Plata’daki evinin soyulması ise ülkedeki sol grupların öfkesini daha da artırdı.

TEPKİLER OBAMA’YI PATANOYA’YA GİTMEYE ZORLADI

Ziyaretin huzur içinde geçmesini sağlamak için ABD ve Arjantin hükümetleri Obama’nın 24 Mart Buenos Aires planını iptal ederek, yaklaşık 800 kişiyi bulan heyeti Patagonya’ya bölgesindeki Bariloche şehrine taşımaya karar verdi. Obama ilk gün Buenos Aires’deki temaslarının ardından Mauricio Macri ile birlikte darbe kurbanları anısına yapılan Hafıza Parkı’nı ziyaret ettikten sonra Bariloche’ye hareket edecek.

"KİRLİ SAVAŞ DEĞİL DEVLET TERÖRÜ"

ABD’nin tepkileri yumuşatmak için yaptığı diğer jest ise diktatörlük dönemi arşivlerini açma sözü oldu. Ancak Ulusal Savunma Danışmanı Susan Rice’in 1976-1983 yılları arasında hüküm süren diktatörlük dönemini "kirli savaş dönemi" olarak tanımlaması insan hakları örgütlerinin tepkisine neden oldu. Plaza de Mayo Büyükkanneler Başkanı Estela Carlatto "Savaş iki taraf arasında yapılır. Burada yaşanan kirli ya da temiz bir savaş değil, devlet terörüdür" sözleriyle Rice’a karşılık verdi.

BUENOS AİRES SOKAKLARINDA "OBAMA DEFOL" AFİŞLERİ

Obama ziyareti nedeniyle Buenos Aires’de çok yoğun güvenlik önlemleri alındı. Bir yandan şehrin sembolik meydanı Plaza de Mayo’da darbenin 40. yıl anmaları için yüzbinlerce kişinin katılacağı eyleme hazırlık yapılırken, diğer yandan Obama’nın geçeceği bütün ana arterler ve metro istasyonları trafiğe kapatıldı. ABD Başkanı’nın ziyaretini yeni bir işgal olarak nitelendiren sol gruplar ise Buenos Aires’i "Obama defol" yazılı afişlerle donattı. Bunun yanında Hükümet binası Casa Rosada’ya Amerikan bayraklarının asılması Arjantinlilerin öfkesini yeniden ateşledi. Twitter’da "Casa Rosada" hashtagi gündemin ilk sırasına yerleşti.

OBAMA ZİYARETİ MACRİ HÜKÜMETİNE CAN SİMİDİ OLACAK MI?

12 yıllık Kirchner hükümeti sonrası iktidara gelen sağcı Mauricio Macri hükümeti, Obama ziyaretini "Arjantin dünyaya açılıyor" sloganıyla destekliyor. Yüksek enflasyon, dolarda sert çıkışı durdurmak için yüzde 38’e çıkan yüksek faiz oranları ve bunun getirdiği ekonomideki soğuma ve hızla düşen imajını yükseltme gibi birçok sorunla boğuşan Macri hükümeti Obama ziyaretini bir nevi can simidi olarak görüyor. Arjantin’i yeniden neoliberal politikalara açan 10 Aralık’ta iktidara gelen Macri, İtalya başkanı Renzi’nin ziyareti dışında şimdiye kadar istediği uluslar arası desteği bulabilmiş değil. Cristina Kirchner hükümeti zamanında planlanan ancak Bataclan saldırısı sonrası ertelenen François Hollande ziyaretinin protokol sınırlarını aşmaması ve Fransız başkanın Estela de Carlotto dahil insan hakları kuruluşlarıyla verdiği samimi pozlar Arjantin basınında geniş yer kaplamıştı. Hollande’ı Arjantin’de bırakarak gittiği Vatikan ziyaretinde de Peronist olarak bilinen Papa Fransisco’dan beklediği ilgiyi görmemesi özellikle Kirchnerci muhalefetin alay konusu olmuştu.

Obama ziyaretinin ekonomik olarak Macri hükümetine önemli kazanımlar getireceği düşünülmüyor. Ancak Brezilya, Venezüela ve Arjantin’de yeniden güçlenen sağın çok önemli moral destek kazanmasını sağlıyor. Aynı zamanda Güney Amerikalı sol hükümetlerin karşı durduğu ABD destekli Kolombiya, Şili ve Peru’dan oluşan Pasifik Birliği’ne Arjantin’in yeniden dönmesi yolunda ilk adımın bu ziyaretle atılacağı düşünülüyor. En son 2005 yılında Mar del Plata şehrinde yapılan Amerika Ülkeleri toplantısında George Bush Arjantin’i ziyaret etmiş, Chavez, Nestor Kirchner, Lula da Silva’nın başını çektiği toplantıda ALCA adıyla bilinen Amerika Serbest Pazar Bölgesi Hugo Chavez’in sembolleşen "ALCA cehennemin dibine" sözleriyle lağvedilmişti.